میلگرد آلیاژی

میلگردهای آلیاژی از فولاد آلیاژی ساخته می‌شوند. در ساخت آن از دو نوع فولاد آلیاژی یا غیرآلیاژی استفاده می‌شود. لازم به ذکر است که این نوع قطعات معمولا به‌صورت میلگرد ساده تولید می‌شوند. در بازار ایران سه نوع فولاد آلیاژی MO40، ST52 و ST57 بیشترین استفاده را دارند.

کاربرد این محصولات با توجه به ترکیبات آنها با هم تفاوت دارد و باید هنگام خرید، مشخصات قطعات آلیاژی را به‌خوبی بررسی کنید. در ترکیبات فولاد آلیاژی از آهن، کربن، نیکل، کروم، مولیبیدن، سیلیسیم، مس، منگنز و چند ماده دیگر استفاده می‌شود که با توجه به درصد استفاده از هر کدام، کاربرد و همچنین خرید میلگرد آلیاژی متفاوت است.

استاندارد ساخت میلگرد آلیاژی

 استانداردهای ساخت و تولید میلگرد در هر کشور با توجه به شرایط بومی و منطقه‌ای متفاوت است. مثلا در کشوری مانند ژاپن با توجه به زلزله خیز بودن آن از میلگرد آلیاژی با استاندارد JIS G3112 استفاده می‌شود. که منجر به ساخت بناهای مستحکم‌تری می‌شوند. در ایالات متحده، استاندارد ATSM ACI (318-14) بیشترین استفاده را دارد.

در کشور ما برای تولید این قطعات آلیاژی از سه استاندارد روسی، استاندارد DIN و استاندارد ISIRI 3132 استفاده می‌شود.

نحوه ساخت میلگرد آلیاژی

برای تولید میلگرد آلیاژی این محصول ابتدا باید شمش فولادی تولید شود. برای تولید این شمش‌ها عناصر گوناگون را به نسبت‌های متفاوت در دمایی برابر با 3000 درجه سانتیگراد به مدت چند ساعت ذوب و بعد با هم ترکیب می‌کنند. 

کیفیت این کالا با توجه به سرد کردن تدریجی و آهسته آنها، بسیار بالا است. از این نوع محصولات در کشورها و مناطق زلزله خیز در ساختمان‌های مستحکم استفاده می‌شود.

تفاوت میلگرد آلیاژی و غیر آلیاژی

همان‌طور که در بخش‌های قبل اشاره شد. خواص محصولات با توجه به ترکیبات به‌کار رفته در آنها و میزان هر ماده متفاوت و منحصر بفرد هستند. عمده‌ترین تفاوت این نوع فولادها با نوع غیرآلیاژی در میزان کربن بکار رفته، فرایند ذوب و میزان مقاومت آنها در برابر خوردگی است. نتایج بررسی‌های مختلف نشان می‌دهد که به دلیل وجود عناصر ضد خوردگی، محصولات آلیاژی بسیار مقاوم‌تر از غیرآلیاژی هستند.

میلگرد ST52 چیست؟

نامگذاری میلگردها با توجه به فولادهای سازنده آنها انجام می‌شود. ST52، در واقع فولاد منگنزی است که میزان کربن آن بسیار کم است و در بازار به این نام معروف شده است. از میلگرد ST52 که جزء فولادهای کم کربن آلیاژی است، در صنعت ساخت‌و‌ساز استفاده زیادی می‌شود.

ساخت این نوع آلیاژ در ابتدا طبق استاندارد DIN 17006 انجام می‌شد اما به مرور و با پیشرفت‌های علم و تکنولوژی، استانداردهایی همچونDIN EN 100271 جایگزین استانداردهای قبلی شدند و تولید این محصول با کیفیت و همچنین کارایی بیشتری ادامه پیدا کرد.

عدد 52 موجود در نام این قطعه نشان دهنده تنش تسلیمی آن است (میزان تنش تسلیمی ST52 برابر با 5200 کیلوگرم بر سانتی متر مربع است.)

میلگردهای ST52 در چند گرید متفاوت تولید می‌شوند و با توجه به میزان کیفیت محصول دسته‌بندی می‌شوند. از میان گریدهای موجود، گرید 3 کاربرد بیشتری دارد. لازم به ذکر است که وجود سیلیسیم و منگنز باعث افزایش سختی پذیری این مقطع فولادی شده‌است.

به دلیل استحکام بالای ST52 از آن در صنایع پرخطر و حساسی همچون ماشین سازی، ریل سازی و ساخت شاسی و قطعات خودروهای سنگین استفاده می‌شود.

انواع میلگرد آلیاژی

میلگرد آلیاژی را معمولا بر اساس روش ساخت آنها، نوع آلیاژ و درصد آلیاژهای به‌کار رفته در آنها دسته‌بندی می‌کنند. در این بخش قطعات آلیاژی را با توجه به این سه تقسیم‌بندی بررسی می‌کنیم.
انواع میلگرد آلیاژی با توجه به روش تولید

برای ساخت این محصولات از دو شیوه ترومکس و آلیاژسازی استفاده می‌شود.

به نوع آلیاژ

یک نوع دسته‌بندی دیگر برای این محصولات بر اساس نوع آلیاژ به‌کار رفته در آنها انجام می‌شود که در ادامه شرح داده می‌شوند.

فولاد آلیاژی کروم دار

در ترکیبات این محصول علاوه‌بر کربن، میزان زیادی کروم نیز وجود دارد. وجود عنصر کروم باعث اضافه شدن خاصیت ضدزنگ زدگی به فولاد آلیاژی می‌شود. در واقع اکسید شدن عنصر کروم باعث تولید لایه‌ای اضافی و در نتیجه جلوگیری از خوردگی فولاد می‌شود. بنابراین با بالارفتن میزان کروم در این محصول، خاصیت ضدزنگ زدگی نیز افزایش پیدا می‌کند.

میلگرد با فولاد آلیاژی تنگستن دار

در ساخت این قطعات، فولاد کربن دار با تنگستن ترکیب می‌شود. وجود تنگستن در ترکیبات باعث ثبات شیمیایی محصول و افزایش میزان سختی آن می‌شود. این نوع فولاد برای تولید انواع مته، قلم تراش و تیغه استفاده می‌شود. فروش میلگرد آلیاژی

وانادیوم دار

وانادیوم دارای بافتی ریزدانه و ظریف است که شکل پذیری بسیار خوبی دارد. قرار گرفتن آن در ترکیبات مانع از بزرگ شدن دانه‌های فولاد می‌شود. به کار بردن آلیاژ وانادیوم به میزان زیاد و در درصدهای بالا در کنار کنترل ریزدانه‌ها، باعث افزایش سختی و استحکام فولاد می‌شود.

آلیاژی منگنز دار

منگنز از تشکیل ذرات آستنیت Austenite در فولاد آلیاژی پیشگیری و همچنین باعث شکل‌پذیری بیشتر آنها می‌شود. برخی مواقع از کوئینج کردن که عملیاتی حرارتی است برای بالابردن میزان استحکام و سختی فولاد استفاده می‌شود. البته لازم است که عملیات کوئینج در بازه زمانی درست انجام شود.

میلگرد با فولاد آلیاژی کبالت دار

یکی از دیگر انواع فولادهای آلیاژی با اضافه کردن کبالت به ترکیب ساخت محصول به‌وجود می‌آید. گاهی برای افزایش استحکام این نوع میلگردها، به آنها کمی عنصر تنگستن اضافه می‌کنند.

میلگرد با فولاد آلیاژی نیکل دار

یکی از مواد بسیار کاربردی در ساخت فولادهای آلیاژی، نیکل است. افزودن نیکل 35 درصد به فولاد باعث محافظت آن در برابر خوردگی و زنگ زدگی می‌شود. به‌علاوه این عنصر شکل‌پذیری و سختی میلگرد را نیز افزایش می‌دهد. از آنجایی‌که خواص ارتجاعی و سختی فولادهای نیکل دار به میزان زیادی است و همچنین به‌دلیل قابلیت مفتول شدن آنها، دارای موارد استفاده متنوعی در صنعت‌های مختلف هستند.

میلگرد با فولاد آلیاژی مولیبیدن‌ دار

مولیبیدون عنصری قابل حل در آهن آلفا و آهن گاما است. میزان مولیبیدن استفاده شده در فولاد آلیاژی از 0.2 تا 0.5 درصد متغیر است. با حل شدن این ماده در آهن، کربورهای مرکب و مضاعف تولید می‌شود. افزودن مولیبیدن مقاومت نسبت به خوردگی، چقرمگی قطعه و نیروی کششی را به مقدار زیادی افزایش می‌دهد. قیمت میلگرد آلیاژی