
همان طور که گفتیم، میلگرد به قطعات فولادی با مقطع دایرهای شکل گفته میشود. بدون در نظر گرفتن جنس ماده استفاده شده در تولید میلگرد، فاکتور دیگری وجود دارد که میتواند استحکام و خواص مکانیکی میلگرد را تحت تاثیر قرار دهد. این فاکتور قطر میلگرد است. قطر میلگردها بازه تقریبا بزرگی را در بر میگیرد. در داخل ایران میلگردها در قطرهای 5 الی 50 میلیمتری تولید میشوند. بسته به نوع کاربرد و استحکام مورد نیاز، میتوان قطر یک میلگرد را متغیر اعلام کرد. هرچه میلگرد قطورتر باشد، استحکام بیشتری نیز خواهد داشت. البته این نکته را نیز باید خاطرنشان کرد که استفاده از قطر بیشتر همیشه سودده و مفید نخواهد بود؛ چراکه در وهله اول، میتواند صرفه اقتصادی نداشته باشد و در وهله دوم، قطر بیشتر میلگرد باعث میشود تا وزن این قطعات نیز تا حد زیادی افزایش پیدا کند.
وزن سازه یکی از عوامل مهم در ساختمانسازی است که باید به دقت اندازه گرفته شود. وزن بیشتر سازه در اکثر مواقع مطلوب نیست و به همین خاطر از میلگردهای بسیار قطور در ساختمان استفاده نمیشود. از طرف دیگر، در داخل ایران میلگردها را بر اساس قطر آنها نیز نامگذاری میکنند؛ به طور مثال میلگردهایی که قطری کمتر از 8 میلیمتر دارند را سیم مفتول مینامند. هرچند استفاده از این نوع میلگردها در ساختمانسازی برای تقویت بتن مطلوب نیست. به طور معمول از میلگردهایی با قطر 7 الی 34 میلیمتر در ساختمانسازی و برای تقویت استحکام بتن استفاده میشود.
همان طور که گفته شد، قطر بیشتر منجر به افزایش وزن و استحکام میشود. برای استحکامبخشی هرچه بیشتر به سازههایی مانند پل و برج، از میلگردهای قطور استفاده میگردد. قبلا نیز اشاره کردیم که روشهای مختلفی برای در نظر گرفتن قطر میلگرد وجود دارد. قطر میلگرد را میتوان به سه نوع اسمی، زمینه و خارجی تقسیمبندی کرد. علاوه بر این، روشهای مختلفی برای محاسبه قطر میلگرد نیز وجود دارد که در این بین میتوان به محاسبه با فرمول، با ریسمان، با آچار فرانسه، با شابلون و با استفاده از کولیس یا گیج اشاره کرد. برای اینکه وزن و سطح مقطع یک میلگرد مشخص شده باشد، برای ساخت میلگردها استاندارد تهیه میشود. در کشور ایران نیز استاندارد مخصوصی برای ساخت میلگرد وجود دارد که با آگاهی از قطر یا وزن میلگرد، میتوان ویژگیهای دیگر آن را مشخص نمود. تجارت پردیس آذربایجان با پیروی از استانداردهای ایران و جهان میلگردها را با سایزهای مختلف تولید میکند. (منبع خارجی)
انواع میلگرد از نظر سایز
چنانچه پیشتر نیز گفتیم، سایز میلگرد تاثیر زیادی در نحوه کاربرد آن دارد. برای تولید میلگرد نیز نمیتوان هر وزن و سایزی را در نظر گرفت. انواع میلگرد از نظر سایز و قطر مشخص هستند و با دانستن سایز آن میتوان وزن میلگرد را محاسبه کرد. هرچه سایز میلگرد بیشتر باشد، وزن آن نیز افزایش پیدا میکند. باید دقت داشت که در کدام بخش از ساختمان و در چه نوع سازهای، از چه سایزهای میلگرد استفاده میشود. در صورتی که سایز و وزن میلگرد با استاندارد ایران و جهان متناسب نباشد، به آنها سایز غیرنرمال و غیراستاندارد گفته میشود. استفاده از چنین میلگردهایی توصیه نمیشود. میلگردهای تولید شده توسط مجتمع فولاد صنعت تجارت پردیس آذربایجان در بازه 8 الی 32 قرار میگیرند.