مقایسه کیفیت انواع میلگرد

زمان تولید باید استاندارد بودن روش تولید تایید شود و زمانی که فرآیند تولید نیز استاندارد باشد، دیگر پارامتر ها همانند روش تولید، جنس میلگرد یا جنس پوشش آن مورد بررسی قرار می گیرد که سبب تولید میلگرد های مختلف با کیفیت های متفاوت می شود. مقایسه کیفیت میلگرد ها جزء مراحل حائز اهمیت در زمان انتخاب مصالح ساختمانی می باشد که به ایمنی سازه کمک بسیاری می کند. کیفیت میلگرد و دیگر مقاطع فولادی به موارد بسیاری اعم از مواداولیه، استاندارد های رعایت شده، کارخانه تولید کننده، نوع پوشش سطحی بستگی دارد. کیفیت میلگرد به طور کل به معنای بررسی پارامتر های کیفی میلگرد از جهت شیمیایی، مکانیکی، فیزیکی و ظاهری می باشد. تسمه آلیاژی

 میلگرد فسفر برنز

قدم بعدی برای مقایسه کیفیت میلگرد در رابطه با ویژگی های ظاهری است که با بهره گیری از آن می توان به بررسی کیفیت میلگرد های مختلف پرداخت.

عوامل تاثیر گذار در کیفیت میلگرد

خرید میلگرد بی کیفیت و استفاده از آن در سازه سبب به وجود آمدن مشکلاتی نظیر خسارت مالی و جانی می شود. به همین علت شناسایی عوامل تاثیر گذار بر کیفیت میلگرد حائز اهمیت است. هر یک از این عوامل به شرح زیر است: میلگرد آلیاژی

مواد اولیه در تولید میلگرد
روش تولید میلگرد
جنس میگرد
ترکیب شیمیایی استفاده شده در هر نوع میلگرد
کارخانه تولید کننده میلگرد
استاندارد بودن فرآیند تولید
جنس پوشش میلگرد

مقایسه کیفیت میلگرد با توجه به مواد اولیه

ماده اولیه به کاررفته برای تولید میلگرد، شمش فولادی است ولی این که شمش از کدام نوع فولاد باشد سبب تولید میلگرد با کیفیت های مختلف می شود. میلگرد های تولید شده مطابق استاندارد، مواداولیه با کیفیت مورد استفاده قرار می گیرد و اگر از فولاد درجه پایین در ساخت آن استفاده شود، کیفیت آن چنانی ندارد و احتمال شکنندگی افزایش می یابد. ورق الیاژی

مقایسه کیفیت با توجه به روش تولید

تولید میلگرد روش های گوناگونی دارد ولی مهمترین روش تولید میلگرد مرحله نورد است که به دو صورت زیر قابل انجام می باشد.

نورد گرم

در این شیوه فرآیند، میلگرد ها را با دمای بالا شکل می دهند که سبب افزایش مقاومت می شود.

در نورد گرم میلگرد ها به سه روش تولید می شوند که کیفیت هر یک به شرح زیر است:

میلگرد تولید شده به روش ترمکس

میلگرد تولید شده از طریق ترمکس که به آن خنک کاری و برگشت تحت کنترل نیز گفته می شود، جزء انعطاف پذیر ترین نوع میلگرد آجدار می باشد. به کارگیری این نوع میلگرد در سازه های بتنی علل الخصوص کنار سیمان مسلح قیمت زیادی ایجاد می کند.

به همین علت، اگر در سازه خود به تحمل فشار پیچشی زیادی نیاز دارید، میلگرد ترمکس به علت انعطاف پذیری زیاد، استحکام بالا و استحکام کششی نهایی، زیاد شدن طول بهتر، قابلیت چکش خواری و جوش پذیری مناسب، می تواند کیفیت بهتری داشته باشد. برای تشخیص میلگرد های تولید شده به شیوه ترمکس، لازم است علامت اختصاری حک شده روی میلگرد را مشاهده کنید. حرف T در علامت اختصاری به معنای تولید به روش ترمکس است.

میلگرد تولید شده به شیوه برگشت تحت کنترل

میلگرد با کیفیت استاندارد مطابق استاندارد ملی ایران، اگر میلگرد تولید شده در فرآیند نوردگرم به شیوه ترمکس ایجاد نشود به آن میلگرد تولید شده به شیوه غیر خنک کاری و برگشت تحت کنترل می گویند. تولید میلگرد با این روش استحکام طبق استاندارد ولی نسبت به میلگرد های ترمکس در رتبه دوم است. حرف U نماد میلگرد تولیدی به روش تحت کنترل است.

میلگرد تولید شده به روش میکروآلیاژی

این نوع میلگرد ها برای مناطق زلزله خیز مناسب ترند چرا که از سختی و مقاومت بالاتری به نسبت دارند. علت این استحکام داشتن مواردی مانند تیتانیوم، نیوبیوم، وانادیم می باشد. این نوع میلگرد ها به علت داشتن خاصیت های خواص مکانیکی و شیمیایی یکسان از سطح تا هسته میلگرد می باشد. میلگرد های تولیدی با این روش بیشترین استفاده را در کشور زلزله خیز ژاپن دارند و حرف A به صورت برجسته روی میلگرد حک می شود.

نورد سرد

در این روش، شکل دهی میلگرد در دمای اتاق انجام می شود. مقاومت تسلیم در این روش افزایش و شکل پذیری کاهش پیدا می کند. بدان معنا که به کاربردن آن سبب مقاومت سازه می شود ولی به علت انعطاف پایین، احتمال شکستن آن بیشتر از نورد گرم است و به همین دلیل برای مناطق زلزله خیز مناسب نیست.

میلگرد های نورد گرم قابلیت شکل دهی بالاتر و مقاومت بیشتری در مقابل شکسته شدن دارند؛ به همین علت بهترین کیفیت برای مصارفی مثل ساختمان سازی را دارا می باشند.

کیفیت میلگرد از نظر جنس

به شکل کلی میلگرد های فولادی با جنس کربنی، آلیاژی، ضد زنگ و ابزاری یا tool steel تولید می شوند. میلگرد های جنس فولاد ابزاری با وجود این که در صنایع ساختمانی به کاربرده می شوند ولی در بتن مورد استفاده قرار نمی گیرند.

میلگرد های فولادی کربنی یا سیاه در صنعت ساخت و ساز بیشترین کاربرد را دارند و رایج ترین مقیاس پروژه ای می باشد. میلگرد سیاه علاوه بر مقاومت و کشش بالا، قیمت مناسبی نیز دارد ولی در محیط مرطوب و شرایط خورنده دچار مشکل زنگ زدگی می شود. در نهایت بهتر است بدانید میلگرد فولاد کربنی بهترین میلگرد از جهت فراوانی، قدرت و استحکام کششی می باشد ولی برای محیط های مرطوب اصلا مناسب نیست.

میلگرد آلیاژی

در زمان تولید میلگرد فولاد کربنی، عناصر آلیاژی نیز به آن اضافه شده که میلگرد آلیاژی با خاصیت مختلف و بهینه تولید می شود. به شکل کلی فولاد های آلیاژی که از ترکیب فولاد کربنی با بعضی از آلیاژ ساخته می شوند، مقاومت بالاتری در مقابل خوردگی و سختی دارند. میلگرد های آلیاژی به طور معمول از نوع ساده بدون آج هستند که در ساختمان سازی کمتر به کاربرده شده و بیشتر در صنایع حساس مثل پتروشیمی، خودروسازی، کشتی سازی مورد استفاده قرار می گیرد.

میلگرد فولادی ضد زنگ

این نوع میلگرد چند منظوره است که همه الزامات لازم از جهت استحکام کششی و انعطاف پذیری، مقاومت بالا در مقابل خوردگی را دارد. میلگرد استنلس استیل و میلگرد کامپوزیتی جزء رایج ترین میلگرد های ضد زنگ است. میلگرد های زنگ نزن استنلس استیل در مقایسه با میلگرد های دیگر از ویژگی هایی مانند مقاومت در برابر خوردگی و اکسایش، نیاز کم به نگهداری و استفاده از آن در سازه های فولادی سبب می شود که بتن کمتر لازم شود. ولی این میلگرد علاوه بر ویژگی های مثبت، قیمت بیشتری نسبت به دیگر میلگرد های فولادی دارد و همینطور برای نصب آن هزینه بیشتری نیاز است.

میلگرد کامپوزیتی

میلگرد پلیمری با الیاف مسلح شده و در این نوع میلگرد زمینه میلگرد و تقویت کننده وجود دارد. در میلگرد کامپوزیتی، زمینه میلگرد به طور معمول از جنس کربن، شیشه و آرمیدا و بازالت است و ماده تقویت کننده آن از جنس پلی استر، اپوکسی یا وینیل استر است. مهمترین ویژگی میلگرد های کامپوزیتی، مقاومت، استحکام بالا و سبک بودن آن است. تجهیزاتی که در میدان مغناطیسی قرار دارند مثل تجهیزات پزشکی (MRI)و… جزء بهترین انتخاب هاست.

مقایسه کیفیت میلگرد از نظر جنس پوشش میلگرد

از نظر پوشش میلگرد می توان میلگرد را به دو دسته میلگرد اپوکسی و میلگرد گالوانیزه تقسیم کرد.

میلگرد اپوکسی

میلگرد اپوکسی نوعی میلگرد فولادی است که در برابر خوردگی مقاوم است. در حقیقت اپوکسی همان میلگرد فولادی است که با روکش اپوکسی پوشانده شده است. با این کار ضعف میلگرد فولادی در مقابل رطوبت، اکسیژن و محیط های کلریدی برطرف می شود. کاربرد میلگرد اپوکسی بیشتر برای محیط هایی مورد استفاده است که احتمال قرار گرفتن فولاد در معرض آب و رطوبت بالا وجود دارد مثل زیر ساخت ها، ساختمان ها، ساختمان ها، پل ها و جاده و… .ولی این میلگرد به علت آسیب پذیر بودن روکش اپوکسی در زمان جا به جایی، کمتر مورد استقبال قرار می گیرد.

میلگرد گالوانیزه

نوع دیگری از میلگرد ها میلگرد گالوانیزه نام دارد که برای جلوگیری از خوردگی مورد استفاده قرار می گیرد. با این وجود میلگرد گالوانیزه، کاربرد بیشتری نسبت به اپوکسی دارد. برای تولید میلگرد گالوانیزه، میلگرد فولادی را با روکشی از فلز روی می پوشانند.

فلز روی با داشتن لایه ای سبب محافظت شده و حتی با وجود آسیب پوشش روی، میلگرد فولادی از خوردگی محافظت می شود. پوشش روی اتصال محکم تر و چسبندگی بیشتری در میلگرد فولادی داشته و زمان اتصال با بتن نیز بهتر عمل می کند. به همین علت بهترین کیفیت میلگرد در سازه های فولادی، علل الخصوص در زیرساخت های حمل و نقل، سازه های مجاور دریا، پل ها، جاده ها و بزرگراه ها میلگرد گالوانیزه می باشد.

مقایسه کیفیت انواع میلگرد از جهت آنالیز میلگرد

میلگرد ساده یا میلگرد A1: میلگرد ساده بدون آج است که بیشتر در صنایع مورد استفاده قرار می گیرد. این نوع میلگرد به علت درصد کربن پایینی که در ساختار دارد، انعطاف پذیری بیشتری دارد. میلگرد های ساده علاوه بر قابلیت خم شدن، قابلیت ماشین کاری، استحکام و جوش پذیری بالاتری دارد.

به طور کلی هر چه میزان سطح صاف و یکدست تر باشد قابلیت جوشکاری آن بیشتر است. به همین علت میلگرد های ساده برای جوشکاری مناسب ترند. ولی میلگرد های آجدار به علت سطح ناهموار و درصد کربن بالاتری که دارند، قابلیت جوش پذیری پایین تر بوده و در زمان جوشکاری نیاز است با احتیاط انجام شود.

میلگرد آجدار: خاصیت های مکانیکی می توان به استحکام کششی، ویژگی خمش و انعطاف، جوش پذیری و… اشاره کرد. همانطور که می دانید میلگرد های آجدار برای جبران ضعف کششی بتن مورد استفاده قرار می گیرند. میلگرد های آجدار میزان سختی و استحکام بالایی دارند ولی خاصیت مکانیکی دیگر مثل خمکاری و انعطاف در میلگرد های آجدار کمتر از میلگرد های ساده می باشد.
استاندارد های تولید میلگرد با کیفیت

اگر میلگرد ها مطابق استاندارد های ملی و بین المللی تولید شوند، می توان از کیفیت آن اطمینان حاصل کرد. مهمترین استاندارد های تولید میلگرد در قالب جدول به شرح زیر است:

استاندارد ملی ایران (ISRI 3132)
استاندارد صنعتی ژاپن(JIS G3112)
استاندارد آلمان(DIN 488)
استاندارد ملی روسیه(GOST 5781)
استاندارد های بریتانیا(BSI BS4449)
بین المللی استاندارد(ISO 6935)

علاوه بر موارد گفته شده، استاندارد های بین المللی بسیاری در حیطه تولید میلگرد تدوین شده اند ولی ملاک میلگرد های با کیفیت در ایران با استفاده از استاندارد ملی ایران ۳۱۳۲ است که این استاندارد مطابق استاندارد های بین المللی تعیین شده است.

میلگرد ها انواع گوناگونی دارند و هر یک برای کاربرد های خاص بهترین انتخاب به شمار می رود.

مقایسه کیفیت میلگرد کارخانه های گوناگون

با وجود این که همه کارخانه های تولیدی در کشور، میلگرد های خود را با توجه به استاندارد تولید می کنند ولی کیفیت میلگرد کارخانه های گوناگون متفاوت است. تفاوت میلگرد های تولیدی در وزن میلگردها، رعایت یا عدم رعایت طول استاندارد در هر بندیل میلگرد، تولید میلگرد بر اساس همه پارامتر های استاندارد ملی می باشد.

بیشترین وزن میلگرد مربوط به کارخانه ذوب آهن اصفهان است که نزدیکترین میزان به وزن استاندارد را دارا می باشد. در هر بندیل میلگرد این کارخانه، کمتر میلگرد هایی با طول نرمال وجود دارد و می توان گفت بهترین کیفیت میلگرد بین کارخانه های تولید کننده به کارخانه ذوب آهن اصفهان تعلق دارد.

کارخانه فولاد کویر کاشان جزء دومین کارخانه هایی است که به علت تولید میلگرد با وزن استاندارد و وجود نداشتن میلگرد نرمال در بندیل جزء با کیفیت ترین کارخانه های تولید میلگرد شناخته می شود.

جمع بندی

میلگرد ها با کیفیت های گوناگون تولید می شوند که این کیفیت ها با توجه به عوامل متعدد به وجود می آید. در نهایت به شرح کاملی از مبحث مقایسه کیفیت میلگرد ها پرداختیم و از میزان انعطاف پذیری و مقاومت میلگرد های پوشش داده اطلاع یافتیم.